بیماری هپاتیت یکی از انواع بیماریهای شایع کبدی است که موجب بروز التهاب در کبد میشود. این بیماری ممکن است به دو صورت حاد و مزمن بروز پیدا کند که بستگی به منشا بیماری دارد.
هپاتیت انواع مختلفی دارد و عمدتاً منشا آن ویروس است. البته موارد دیگری همچون الکل و واکنش خودایمنی نیز ممکن است منجر به ایجاد هپاتیت شوند.
کبد یکی از بزرگترین اندامهای بدن و دارای عملکرد و کارکردهای متنوع و زیادی است. از ترشح هورمونها گرفته تا ذخیره مواد مغذی و کمک به دفع سموم بدن از جمله وظایف کبد در بدن محسوب میشود. بنابراین توجه به سلامت بافتهای کبدی و عملکرد صحیح آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
هپاتیت میتواند به صورت جدی سلامت کبد را تهدید کند و در صوت بیتوجهی ممکن است با پیشروی بیماری منجر به سیروز کبدی، فیبروز و در نهایت سرطان کبد شود. از این رو لازم است تا با این بیماری و علائم آن آشنا باشیم تا در صورت ابتلا با تشخیص زودهنگام از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کنیم.
در ادامه شایعترین علائم این بیماری را برای شما معرفی میکنیم.
علائم هپاتیت چیست؟
علائم این بیماری بسته به حاد یا مزمن بودن آن ممکن است متفاوت باشد. در صورت مزمن بودن بیماری، علائم به کندی و در طول زمان بروز و ظهور میکنند و ممکن است فرد مبتلا به بیماری تا مدتها متوجه موضوع نشود.
از جمله علائم شایع در افراد مبتلا به این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- علائم شبیه آنفلوانزا
- ادرار تیره
- مدفوع کمرنگ
- خستگی
- درد شکم (مخصوصاً طرف راست و بالای شکم)
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل
- زردی پوست و چشمها (به علت افزایش زردی خون)
انواع هپاتیت کداماند؟
این بیماری انواع مختلفی دارد که اکثر آنها ناشی از ورود ویروس به بدن انسان میباشد. در ادامه به بررسی انواع این بیماری خواهیم پرداخت.
هپاتیت A – روشهای انتقال و نحوه درمان
نوع A این بیماری نسبت به سایر انواع آن خطر کمتری دارد و به صورت حاد بروز پیدا میکند و بعد از مدتی بهبود مییابد. عمدتاً بدون علائم ظاهر میشود (مخصوصاً در کودکان). بنابراین ممکن است افراد زیادی بدون اینکه بدانند ناقل این بیماری باشند و آن را به سایرین انتقال دهند.
از جمله راههای انتقال آن میتوان به انتقال از طریق آب و غذای آلوده، رابطه جنسی و همچنین تماس با فرد آلوده اشاره کرد. این ویروس عمدتاً از راه دهان وارد بدن شده و فرد را مبتلا میکند.
به صورت کلی درمان خاصی برای این مورد وجود ندارد و معمولاً بیمار به صورت خود به خود و در طول زمان بهبود مییابد. البته ممکن است پزشک به علت اسهال یا استفراغ زیاد بیمار را برای مدت کوتاهی بستری کند. همچنین در طول بیماری استراحت کافی و رژیم غذایی سالم و بدون الکل توصیه میشود.
هپاتیت B – روشهای انتقال و نحوه درمان
هپاتیت نوع ب هم میتواند از طرق زیر انتقال یابد:
- وسایل سوزنی و نوک تیز آلوده به ویروس مانند سرنگ و تیغ
- انتقال از مادر به فرزند
- رابطه جنسی
این بیماری نسبت به سایر انواع آن شیوع بیشتری دارد و میتواند به صورت مزمن و حاد بروز پیدا کند. نوع مزمن آن خطرناکتر است و نیاز به توجه بیشتری دارد. خوشبختانه برای هپاتیت ب واکسیناسیون هم وجود دارد و به پیشگیری و درمان راحتتر کمک میکند.
رعایت مراقبتهای بهداشتی لازم در زمینههای مختلف و همچنین خودداری از انجام رفتارهای پرخطر جنسی به پیشگیری از گسترش بیشتر این بیماری کمک فراوان میکند. درمان این بیماری به کمک داروهای ضد ویروسی و همچنین رعایت رژیم غذایی صورت میگیرد.
هپاتیت C – روشهای انتقال و نحوه درمان
ویروس HCV عامل مولد این بیماری است که معمولاً به صورت خاموش و بدون علامت در کبد تکثیر شده و منجر به آسیب و تخریب بافت میشود. بنابراین نسبت به سایر انواع هپاتیت خطرناکتر است و ممکن است منجر به تولید سیروز و فیبروز کبدی شده و نهایتاً بیمار مبتلا به سرطان و نیازمند پیوند کبد شود.
این بیماری درمان و واکسن قطعی ندارد. اگرچه داروهای ضد ویروسی میتوانند موثر باشند اما فرایند درمان آن کمی زمانبر است و ممکن است چند هفته و چند ماه طول بکشد. رعایت نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از گسترش بیماری و همچنین عمل به دستورات پزشک از مهمترین مواردی است که باید هگام ابتلا به این ویروس انجام دهیم.
هپاتیت D – روشهای انتقال و نحوه درمان
یکی از ویژگیهای جالب این ویروس این است که به تنهایی نمیتواند بدن را درگیر کند و برای ایجاد بیماری به حضور ویروس مولد هپاتیت B نیاز دارد. بنابراین واکسیناسیون علیه هپاتیت نوع B کمک زیادی به جلوگیری از گسترش این بیماری میکند.
انتقال این بیماری همانند هپاتیت نوع B میباشد.
هپاتیت E – روشهای انتقال و نحوه درمان
این نوع نیز همانند نوع A خطرناک و کشنده نیست و اکثراً از راه تماس با مدفوع و یا دهان فرد بیمار منتقل میشود. درمان نیز کاملاً جنبهی حمایتی داشته و بیشتر بر رعایت رژیم غذایی و استراحت تمرکز دارد. البته برخی داروها نیز میتوانند کمک کننده باشند.
سایر انواع بیماری
مواردی که تا به اینجا مورد بحث قرار گرفت ناشی از ورود ویروس به بدن بود که منجر به ایجاد التهاب و آسیب کبدی میشد. با این وجود، هپاتیت ممکن است توسط عوامل غیرویروسی هم ایجاد شود که دیگر واگیردار نیستند. در ادامه به دو مورد از شایعترین علل غیرویروسی مولد این بیماری میپردازیم.
مصرف الکل و برخی از داروها و سموم
همهی ما میدانیم که مصرف الکل در طی زمان آسیبهای زیادی به کبد، قلب و مغز وارد میکند. الکل یکی از مواردی است که میتواند موجب آسیب به کبد و ایجاد التهاب کبدی شود. بنابراین لازم است تا افراد دارای مشکلات کبدی و مبتلا به بیماریهای مختلف کبد از مصرف الکل خودداری کنند.
همچنین برخی از داروها و سموم هم ممکن است چنین التهابی را در کبد ایجاد کنند.
واکنش سیستم ایمنی
گاهی اوقات عامل مولد بیماریهای به وجود آمده در بدن ما ناشی از عوامل خارجی مثل باکتری، ویروس یا قارچ نیست. این بیماریها ناشی از عملکرد معیوب سیستم ایمنی بدن است که به آنها بیماریهای خودایمنی میگویند.
در بیماریهای خودایمنی سلولهای دستگاه ایمنی بدن انسان بر علیه سلولهای خودی پادتن ترشح میکنند و منجر به از بین بردن سلولها و بافتهای سالم خودی میشود. این اتفاق ممکن است در اندامهای مختلف رخ دهد و گاهی میتواند خطرناک و کشنده باشد. برای مثال بیماری ام اس یکی از شایعترین بیماریهای خودایمنی است که در آن نوروگلیاهای موجود در سیستم عصبی مرکزی مورد حمله سلولهای ایمنی واقع میشوند.
حال اگر سلولهای ایمنی به هر علتی به بافت کبد حمله کنند و منجر به آسیب و التهاب در بافت شوند، میتواند منجر به ابتلای فرد به هپاتیت شوند و این فرد باید با مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی تحت درمان و مراقبت قرار بگیرد.
تشخیص این بیماری
بهترین راه تشخیص وجود یا عدم وجود این ویروس در بدن از طریق آزمایش خون و اندازه گیری آنتیبادیها است. با این وجود انجام آزمایشات و عکسبرداریهای دیگر نیز ممکن است توسط پزشک تجویز شود.
برای مثال اندازهگیری سطح آنزیمهای کبدی یا بررسی میزان بیلیروبین خون به پزشک کمک میکند تا متوجه نحوه عملکرد کبد شود. همچنین انجام سونوگرافی نیز میتواند به پزشک کمک کند تا در صورت بزرگ شدن کبد یا ابتلای بیمار به سیروز یا فیبروز کبدی آن را تشخیص دهد و زودتر فرایند درمان را آغاز کند.
مرکز تصویربرداری رستا در همدان
کلینیک تصویربرداری رستا واقع در شهر همدان آماده خدمترسانی در زمینه تصویربرداریهای پزشکی از جمله سونوگرافی و رادیولوژی میباشد. سونوگرافی شکم و لگن، گردن و همچنین سونوگرافی جنین از جمله خدمات ارائه شده در این مرکز میباشد.
علاوه بر این کلینیک رستا با بیمههای مختلف از جمله بیمه خدمات درمانی، نیروهای مسلح، دانا و … نیز دارای قرارداد بوده که میتوانید از آن نیز استفاده کنید.
بیشتر بخوانید