اگر تخمدان – و در برخی موارد لوله فالوپ – در اطراف بافت‌هایی که به آن متصل هستند، بپیچد، تورشن یا پیچ خوردگی تخمدان رخ می‌دهد.
در این وضعیت، جریان خون به تخمدان قطع می‌شود.
در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع، مرگ تخمدان و بافت‌های آن رقم می‌خورد.
بنابراین ممکن است شخص، تخمدان خود را از دست بدهد.
در این مقاله از رستا کلینیک قصد داریم به تمام سوالات متداول در این زمینه پاسخ دهیم.
تشخیص پیچ خوردگی تخمدان با سونوگرافی در همدان توسط کادر مجرب کلینیک سونوگرافی رستا انجام می‌شود. مدیریت این مجموعه بر عهده‌ی آقای دکتر افشین یزدی است. برای تعیین نوبت با شماره تلفن 09300884043 در ارتباط باشید.
این عارضه معمولاً در یک طرف و در یک تخمدان رخ می‌دهد.
علائم اولیه عبارتند از: درد ناگهانی شدید به دلیل قطع جریان خون به تخمدان و استفراغ.
همچنین ممکن است شخص دچار عفونت در حفره شکمی شود.
اکثر موارد پیچ خوردگی تخمدان در میان زنان در سنین باروری رایج است.
با این حال بروز آن در میان دختران و زنان یائسه نیز گزارش می‌شود.
علائم پیچ خوردگی تخمدان
تورشن تخمدان ممکن است باعث درد شدید لگن و خون‌ریزی غیرطبیعی شود.
علائم رایج پیچ خوردگی تخمدان عبارتند از:
- حالت تهوع
- درد شدید لگن
- استفراغ
- تب
- خون‌ریزی غیر طبیعی
با این حال، تشخیص پیچ خوردگی تخمدان ممکن است سخت و چالش برانگیز باشد.
علائم این بیماری مشابه علائم سنگ کلیه ، آپاندیس، عفونت دستگاه ادراری، بیماری التهاب معده‌ای روده‌ای و برخی دیگر از بیماری‌ها است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر دچار هر یک از علائم پیچ خوردگی تخمدان هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
برای تشخیص پیچ خوردگی تخمدان ، پزشکان معمولاً از آزمایشات زیر استفاده می‌کنند:
- سونوگرافی ترانس واژینال: که شامل قرار دادن یک پروب سونوگرافی کوچک در داخل واژن است.
- سونوگرافی شکم: در این نوع، از یک پروب سونوگرافی برای معاینه قسمت بیرونی شکم استفاده می‌شود.
- سایر آزمایشات تصویربرداری مثل سی تی اسکن یا MRI .
- آزمایش کامل خون یا CBC که تعداد گلبول‌های سفید خون را در بدن اندازه‌گیری می‌کند.
با وجود تمام این آزمایشات، پزشک نمی‌تواند بدون انجام جراحی و معاینه تخمدان، مشکل را به‌طور کامل تایید کند.
علل تورشن تخمدان
- اگر تخمدان ناپایدار باشد، ممکن است پیچ خوردگی رخ دهد. به عنوان مثال، یک کیست یا توده در تخمدان باعث کج شدن و ناپایداری آن شده است. ویدیوی زیر را در سایت تماشا ببینید. پزشک در حین جراحی، کیست را به‌عنوان عاملی برای پیچ خوردگی تخمدان معرفی می‌کند. با برداشته شدن کیست، تخمدان به حالت معمولی خود باز می‌گردد.
ویدئوی عمل لاپاراسکوپی پیچ خوردگی تخمدان
- بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است عامل ایجاد تورشن در تخمدان شود. اگر دچار این بیماری هستید از حرکات ورزشی سنگین پرهیز کنید.
- اگر رباط متصل کننده‌ی تخمدان به رحم بلندتر از حد معمول باشد، امکان بروز پیچ خوردگی شایع است.
- یکی دیگر از عوامل افزایش خطر تورشن تخمدان ، درمان‌های ناباروری مانند القای تخمک گذاری است.
کدام دسته از زنان در معرض خطر پیچ خوردگی تخمدان هستند؟
زنان در هر سنی، حتی پس از یائسگی، ممکن است تورشن تخمدان را تجربه کنند.
البته زنانی که در سنین باروری هستند بیشتر دچار این مشکل می‌شوند.
علل پیچ خوردگی تخمدان در دوران بارداری
- زنان باردار نیز ممکن است تورشن تخمدان را تجربه کنند. زنانی که در سه ماهه‌ی اول بارداری، دچار کیست جسم زرد هستند، احتمالاً پیچ خوردگی را تجربه می‌کنند.
- علاوه بر این، سطح بالای هورمون در دوران بارداری باعث شل شدن بافت‌های بدن از جمله رباط‌های تخمدان می‌شود. اگر این رباط‌ها کشیده و مستحکم نباشند، ریسک پیچ خوردگی بالا می‌رود.
مطالب مرتبط: علائم اولیه بارداری
درمان پیچ خوردگی تخمدان
تنها راه درمان این معضل، جراحی است.
البته قبل از عمل، داروهایی برای تسکین درد و حالت تهوع بیمار تجویز خواهد شد.
توصیه پزشکان در این وضعیت انجام عمل جراحی در سریع‌ترین زمان ممکن است.
دلیل این شتاب، حفاظت از سلامتی تخمدان می‌باشد.
همان‌طور که در ابتدای مقاله گفتیم، پیچ خوردگی، جریان خون‌رسانی به تخمدان را متوقف می‌کند.
در صورت تعلل، امکان مرگ تخمدان و لزوم خارج کردن آن از بدن توسط جراح، بالا می‌رود.
در سال‌های اخیر و با پیشرفت علم و فناوری، پزشکان حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از مرگ تخمدان انجام می‌دهند.
در بهترین حالت، این عمل جراحی به شیوه لاپاراسکوپی انجام می‌گیرد.
برش‌های کوچکی روی شکم ایجاد می‌شود.
پزشک از طریق این برش‌ها، ابزار جراحی و دوربین را وارد شکم و لگن بیمار می‌کند.
در نهایت تورشن تخمدان به کمک این ابزار توسط پزشک باز می‌شود.
در برخی حالت‌ها نیز پزشک با این روش، نمی‌تواند تخمدان را خوب ببیند.
بنابراین جراحی باز در دستور کار قرار می‌گیرد.
یک برش بزرگ در زیر ناف ایجاد می‌شود تا تخمدان کاملاً در معرض دید قرار بگیرد و جراح بتواند آن را باز کند.
اگر عمل شخص سبک باشد معمولاً همان روز از بیمارستان مرخص می‌شود.
البته کار نظارت بر تخمدان به همین جا ختم نخواهد شد.
پزشک بررسی‌ها خود را ادامه می‌دهد تا مطمئن شود جریان خون عادی و کافی در تخمدان برقرار شده است.
اگر این اتفاق نیفتد، وی ناچار به خارج کردن تخمدان از بدن خواهد بود.
خود مراقبتی پس از عمل جراحی پیچ خوردگی تخمدان
- به مدت چند هفته از انجام فعالیت‌های زیر خودداری نمایید:
- از فعالیت بدنی شدید
- و بلند کردن اجسام سنگین
- بیمار می‌تواند با کمک مسکن‌های بدون نیاز به نسخه مثل استامینوفن و ایبوپروفن، درد و ناراحتی خود را تسکین دهد.
- اگر دچار عوارض بعد از عمل و نیز عفونت شدید، در اسرع وقت پزشک خود را در جریان قرار دهید. این عوارض عبارتند از:
- تب
- افزایش درد در ناحیه لگن
- ترشحات با بوی بد
- قرمزی و التهاب در محل برش
- زخمی که خوب نمی‌شود.
پیچ خوردگی تخمدان در اثر درمان‌های ناباروری
ART یا فناوری کمک باروری، احتمال تورشن تخمدان را افزایش می‌دهد.
بنابر تحقیقات معتبر، افرادی که تحت این نوع درمان قرار می‌گیرند بیشتر از سایرین در معرض پیچ خوردگی تخمدان قرار دارند.
دلیل افزایش خطر چیست؟
وجود هورمون‌هایی که برای لقاح آزمایشگاهی و القای تخمک‌گذاری مورد نیاز هستند.
از عوارض این هورمون‌ها می‌توان به بزرگ شدن تخمدان‌ها و به وجود آمدن کیست اشاره کرد.
حتی ممکن است هر دو عارضه با هم اتفاق بیفتد.
در حالت معمول این کیست‌ها خطری ایجاد نمی‌کنند اما ممکن است تورشن تخمدان را ایجاد کنند.
فناوری‌های کمک باروری معمولاً موفقیت‌آمیز هستند اما شما باید از عوارض آن آگاه باشید.
اگر علائم تورشن تخمدان را تجربه نمودید، سریعاً پزشک معالج را در جریان قرار دهید.
نکروز تخمدان چیست؟
نکروز یا مرگ بافت تخمدان به دلیل توقف در خون‌رسانی، مهم‌ترین عارضه‌ی پیچ خوردگی تخمدان است.
در این وضعیت پزشک ناچار است تخمدان را از بدن خارج کند.
این حالت ممکن است بر قدرت باروری شخص تاثیر بگذارد چرا که وظیفه‌ی تولید و آزادسازی تخمک در بدن، بر عهده‌ی تخمدان است.
از طرفی، اگر تخمدان خارج نشود، شخص دچار عفونت تخمدان و عوارض حاصل از آن می‌شود.
بنابراین اگر عمل جراحی پیچ خوردگی تخمدان انجام دادید، حتماً پیگیر بهبودی تخمدان و برقراری جریان خون عادی به آن باشید.
پاسخ به سوالات متداول
مهم‌ترین علت پیچ خوردگی تخمدان چیست؟
وجود کیست روی تخمدان بزرگ‌ترین عامل خطر ایجاد تورشن تخمدان است. کیست، تخمدان را نامتعادل می‌کند و باعث پیچ خوردن آن به دور خود می‌شود.
این مسئله معمولاً در کدام سمت رخ می‌دهد؟
به دلایل مختلف پزشکی، این بیماری معمولاً در طرف راست اتفاق می‌افتد.
آیا تخمدان پیچ خورده خود‌به‌خود درمان می‌شود؟
این یک فرض محال نیست. اگر پیچ خوردگی متناوب اتفاق افتاده باشد، تخمدان می‌تواند به جای خود برگردد. اما متخصصان معتقدند که نباید منتظر بازگشت تخمدان به محل خود بمانید. تعلل ممکن است به قیمت مرگ بافت تخمدان تمام شود.
آیا ممکن است پس از درمان، دوباره شخص دچار پیچ خوردگی تخمدان شود؟
تورشن تخمدان ، اغلب در یک طرف و فقط یک بار رخ می‌دهد. با این حال، عود در یک تخمدان یا هر دو، امکان‌پذیر است.
جراحی پیچ خوردگی تخمدان چگونه است؟
جراحی، تنها راهکار درمانی تورشن تخمدان است . هدف از این عمل، باز کردن تخمدان و لوله فالوپ و بازگرداندن جریان خون به این اندام‌ها است. معمولاً با روش جراحی باز یا لاپاراسکوپی انجام می‌شود. در روش لاپاراسکوپی، با ایجاد بریدگی‌های کوچکی روی شکم، جراح مشکل را رفع می‌کند.
آیا با وجود درمان پیچ خوردگی تخمدان ، بارداری امکان‌پذیر است؟
با درمان سریع، توانایی باردار شدن به خطر نمی‌افتد. اما اگر درمان به تعویق افتاد و کمبود جریان خون باعث مرگ بافت شد، پزشک تخمدان را خارج می‌کند.
آیا می‌توان از پیچ خوردگی جلوگیری کرد؟
علت بروز این معضل به سبک زندگی شخص مربوط نیست. بنابراین راهکارهای پیشگیرانه در مورد آن وجود ندارد.
آیا تشخیص پیچ خوردگی تخمدان با سونوگرافی امکان‌پذیر است؟
بله. این مسئله نیز به سایر موارد اورژانسی مثل پارگی کیست تخمدان و بارداری خارج از رحم شباهت دارد. بنابراین، برای تشخیص دقیق، حتماً باید به نتایج سونوگرافی رجوع نمایید.
دوره نقاهت پس از پیچ خوردگی تخمدان چقدر است؟
ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد تا به‌طور کامل بهبود پیدا کنید. در این دوران از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
جمع بندی
طبق بررسی‌های انجمن‌های جراحی بین‌المللی، تورشن تخمدان پنجمین عمل شایع پزشکی است که اندام‌های تناسلی زنانه را درگیر می‌کند. اگر فرد بلافاصله اقدام کند و تحت جراحی قرار بگیرد، دچار هیچ عارضه خطرناکی نمی‌شود.
همان‌طور که در این مقاله گفته شد، سرعت تشخیص این بیماری و آغاز اقدامات درمانی آن، اهمیت حیاتی دارد. انجام سونوگرافی پیچ خوردگی تخمدان در همدان توسط کادر مجرب رستا کلینیک انجام می‌شود. شما می‌توانید لیست بیمه‌های طرف قرارداد با ما را در لینک زیر مشاهده نمایید.
رستا کلینیک | بیمه های طرف قرارداد
